Ticaret Bakanı Mehmet Muş, gümrüklerde yakalanan uyuşturucu ile ilgili CHP Balıkesir Milletvekili Fikret Şahin’in “Yakalanan yüzde 10, yakalanmayan yüzde 90’dır” sözüne “Gümrüklerle alakalı yapılan uyuşturucu sayısını açıkladım ben burada. Yakalananlar yüzde 10’sa yakalanmayan yüzde 90’dır üzere bir tabir kullanıyor. Burayı yakın takip ediyoruz, önemli önlemler alıyoruz. Ancak ben yüzde 90 yakalanmıyor diye bir şey söylemiyorum” diye karşılık verdi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bugün Ticaret Bakanlığı, Helal Akreditasyon Kurumu, Rekabet Kurumu 2021 yılı kesin hesap kanun teklifi, 2023 yılı bütçe kanun teklifi ve Sayıştay raporları görüşüldü.
Milletvekillerinden gelen tenkitleri karşılayan ve soruları yanıtlayan Bakan Muş, şunları söyledi:
“Gümrüklerle alakalı yapılan uyuşturucu sayısını açıkladım ben burada. Yakalananlar yüzde 10’sa yakalanmayan yüzde 90’dır üzere bir tabir kullanıyor. Burayı yakın takip ediyoruz, önemli önlemler alıyoruz. Ama ben yüzde 90 yakalanmıyor diye bir şey söylemiyorum. Bu türlü bir şeyi söylemek yanlış. X- raylar var, yapay zeka kullanılıyor. Gelen bütün konteynerler ilgili bölgelerde o trafikten geçiriliyor. Dedektör köpekleri ile bunlar aranıyor. Türkiye bu işin en büyük çabasını veren ülkeler ortasında geliyor. Ancak artık yüzde 90 yalamadınız. Hangi doküman ve bilgiye, neye nazaran bunu söylüyorsunuz. Milletvekili olmayıp, sokakta sohbet ortamında herkes bunu yapar. Lakin bu bir milletvekilinin söyleyeceği bir tabir değil.
Olmayan bilgiler üzerinden kendi devletimizi ve ülkemizi suçlamanın manası yok. Asayiş olayları ile alakalı gayret ediyoruz. Kim hata işliyorsa hukuk çerçevesinde gereği yapılıyor. Açık bir şey söylüyorum. Buyurun gelin, ben sizi bakanlıkta gezdireyim. Nasıl bununla uğraş ettiğimiz, ünitelerimizin nasıl çalıştığını anlatayım.
“Emlakçı odalarının bir kısmı stajı savunuyor, bir kısmı ‘olmasın’ diyor”
Emlak danışmanları ile alakalı soru. Odalar var, emlakçı odaları. Bunların bir kısmı stajı savunuyor. Bir kısmı diyor ki staj olsun, bir kısmı olmasın. Biz konuştuk, dedik ki ‘Gelen siz burada ortak noktada buluşun. Biz ona nazaran adım atalım. Siz mutabık kalırsanız, bunları kaldırırız’. Lakin onları ortak noktada buluşturamadık. Ortak noktada buluşturalım, gerekli adımı atalım. Yönetmelik değişikliği gerekiyor, yönetmelikte de değişiklik yapabiliriz.
Sayıştay ile alakalı geçen bütçe konuşmamda benim bunlara çok kıymet verdiğimi hatırlattınız. Bununla alakalı bilgiyi sizinle paylaşmak isterim. 2020 Sayıştay raporunda 20 bulguya ait söz vardı. Bakanlığımızda gerekli çalışma yapıldı. 19 adeti gereği yerine getirildiği ya da getirilmekte olması nedeniyle 2021 raporunda yer almamıştır. Hasebiyle Sayıştay bulgu yapmış, biz onu değerlendirmişiz, adım atmışız. Bir sonrakinde rapora almamış… 2021 Sayıştay raporunda 2020 yılı raporundan gelen 5 adet bulgu ile birlikte 12 bulgu yer almaktadır. 5 adedini Sayıştay devam ettirmiş, ek 7 bulgu yapılmış. Ama burada ne bir kamu ziyanı, ne bir zimmet var. Bizim yaptığımız idari uygulamaları Sayıştay’ın eleştirmesidir.
Esnaflarımızla alakalı, terkinlerle alakalı birtakım tabirler kullanıldı. 2018 yılında tescil edilen esnaf 229 bin 298, terkin edilen 106 bin 267. Dolayısı ile artık burada sayılar veriliyorken, yalnızca terkinler veriliyor, tesciller verilmiyor… 2019, 238 bin 416 tescil, 114 bin 977 terkin. 2020, 287 bin 550 tescil, 101 bin 750 terkin. 2021, 233 bin 453 tescil, 79 bin 372 terkin. 2022, 31 Ekim itibariyle 256 bin 690 tescil, 96 bin 145 terkin edilmiş.
Bugüne kadar kaç esnafın krediye başvurduğu ve krediye ulaşımla alakalı sorular soruldu. 2022 yılının birinci 10 ayında 262 bin 235 esnaf ve sanatkara 56 milyar 60 milyon lirar fiyatında kredi kullandırılmıştır. Bununla birlikte üst limitleri ile ilgili işletmeler için 500 bin liraya yeni çıkarıldı. Yatırım projeleri için 1,5 milyon liraya yükseltilmesi uygulamaya girdiği 22 Ekim 2022 tarihinden itibaren 22 bin 804 esnafı ve sanatkara 7 milyar 286 milyon Türk lirası kullandırılmıştır.
Zincir marketlerin dünyada çalışma saatleriyle ilgili uygulamaları. Farklı ülkelerin farklı uygulamaları var. İtalya’da pazar günleri ve resmi tatillerde kapalı olması gerekirken, ABD’de saat ve gün kısıtlaması bulunmamaktadır.
Serbest bölge alakalı ile bir soru soruldu. Özgür bölge toprakları üzerine inşa edilen birtakım üst yapılarının neden envantere alınmadığı. Hür bölgeler kanun kapsamında, hazine toprakları üzerindeki özgür bölgelerdeki yerlerin kullanım hakkı faaliyet ruhsatı mühleti boyunca kullanıcı firmalara veriliyor. Ondan sonra kamuya geçiyor. Envanter kayıt ve muhasebe süreci yapılabilmesi için ilgili üst yapının hazineye intikal etmesi gerekiyor. Şimdi hazineye intikal etmemiş üst yapıların kullanım hakkı hazineye ilişkin olmadığından hazineye intikal etmemiş üst yapılar envantere kaydedilmemektedir.
“Rusya’ya gümrük yaptırımları konusunda bizim duruşumuz net ve açık”
Rusya’ya gümrük yaptırımları konusunda sorular soruldu. Biliyorsunuz bizim bu mevzuda duruşumuz net ve açık. Birleşmiş Milletler’in kararını uyguladığımızı söz ediyoruz. Burada hem Ukrayna hem de Rusya ile münasebetlerimizi sürdürüyoruz. Öteki ülkelerin koymuş olduğu yaptırımları suiistimal edilmesine Türkiye olarak müsaade etmiyoruz. Ama biz Birleşmiş Milletler kararı olmadığı için Rusya ve Ukrayna ile ticaretimize devam ediyoruz.
Turquality ile alakalı bir soru sorulmuştu. Onunla alakalı da, niçin Turquality çıkarıldı. Sebebi şu, Turquality programı devam ediyor çalışmalarına. Biz firmalarımızın markalaşması için hayli vakittir devam eden çalışma. Turquality’i getirdik, sebebi de mesela makine üretimi yapan yahut beyaz eşya üretimi yapan firma ile masa üretimi yapan firma ile, yazılım, ahenk, siber güvenlik üzere teknolojik bir çalışma yapan firmalar tıpkı kurallara tabi oluyorlar. İşlemiyor bu sistem. Onları E- turquality halinde ayırdık. Onlara bilişim yıldızları ismini koyduk.
Her ülke yaptığı ihracattaki teknoloji eseri hissesini artırmak ister, biz de bunun için çabalıyoruz. Tasarım ve eser geliştirme projesi desteklediğimiz şirketlerin 2021 yılı ihracat ortalaması 10 doların üzerindedir. Bu şirketlerin kilogram başına fiyatına baktığımız vakit Türkiye ortalamasının çok çok üzerinde olduğunu görüyoruz. Ancak toplamlar hissesinin çok daha yükseklere çıkarmak bizim de ortak emelimiz. Son beş yıl içindeki performansımıza baktığımızda 2016 yılında orta yüksek ve ileri teknoloji eserler ihracatımız 48,9 milyar dolarken, 2021 yılında 77,5 milyar dolara yükselmiştir.
“Türkiye’de geçen sene 50 milyar dolar civarında güç ithalatı vardı, bu sene 100 milyar dolar civarınd”
Türkiye’de geçen sene 50 milyar dolar civarında güç ithalatı vardı, bu sene 100 milyar dolar civarında. Artık şunu söyleyebiliriz. İthalatımız arttı. Lakin neden arttığına bakmamız da kıymetlidir. Geçen sene ölçü olarak, bu sene geçen yıldan fazla tüketimimiz olmadı. Hatta tahminen tüketimde azalış olabilir. Fakat geçen sene 50 ödediğimize bu sene 100 ödüyoruz. Biz geçen sene ödediğimiz sayılarda kalmış olsaydık, bu sene Türkiye’de cari açık sorunu kalmamış olacaktı. Zira hizmet ihracatımız bizim çok önemli biçimde arttı. Hem turizm gelirlerimiz, hem de öteki hizmet kalemlerimizde önemli artış var.
“Enerji fiyatları yüksek, dış ticaret açığı arttı ancak hiç kimse güç arz güvenliğinde sorun var diye bir şey söylemedi”
Enerji fiyatları yüksek, dış ticaret açığı arttı ancak hiç kimse güç arz güvenliğinde sorun var diye bir şey söylemedi. Zira bu türlü bir durum yaşatmıyoruz Türkiye’ye. Besin arz güvenliğinde sorun var, nereden bulacağız diye bir şeyi de kimse lisana getirmedi. Zira Türkiye bunu yaşatmadı vatandaşlarına. Münasebetiyle bunlar kıymetli şeyler.
İnternetle alakalı kimi tüketicilerin mağdur edildiğiyle ilgili. Burada isimleri var. Toplam sayısı vereyim. 168 milyon 2 bin 22 bin lira ceza kesilmiştir bunlara. 168 milyon 288 bin 903 lira idari süreçle alakalı uygulama yapılmıştır. Özelden paylaşabilirim hangi şirketler olduklarını.”
Sanayi Bakanlığı, Rekabet Kurumu ve Helal Akreditasyon Kurumu 2021 yılı kesin hesap kanun teklifleri, 2023 yılı bütçe teklifleri AKP ve MHP’li milletvekillerinin oyları ile komitede kabul edildi. (ANKA)