Rusya’nın başlattığı Ukrayna savaşında, dünyanın taraflara “Zaparojye Nükleer Santralı’nı bu işin dışında tutun” telkinleri işe yaramadı. 6 adet 1000 megavat gücünde reaktöre sahip nükleer tesise sabotaj düzenleneceği telaffuzları tekrar gündeme gelmeye başladı. Ukrayna tarafı ilhakçı Rus kuvvetlerin santrala patlayıcı yerleştirdiklerini öne sürerken, Rus tarafı asıl Ukrayna ordusunun santralda radyoaktif hususların toplandığı havuzları füzelerle vurarak geniş çaplı nükleer kirlilik yaratmayı hedeflediklerini savundu. İki ateş ortasında kalan Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Genel Müdürü Rafael Grossi ise Zaparojye Nükleer Santralı’nda durumun kritik ve vahim evrede bulunduğunu söyledi.
ZELENSKİ TEZ ETTİ
Havaya uçurulan Herson bölgesindeki Kahovka Barajı’nın akabinde Rusya’nın Zaporojye’de sabotaj hazırlıkları yaptığını Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski açıkladı. Başşehir Kiev’de güvenlik toplantısı düzenleyen Zelenski, “İstihbarat servisimiz Zaporojye Nükleer Santralı’yla ilgili alarm veriyor. Santraldan geri çekilmeyi kabul etmeyen ilhakçı Rus kuvvetleri, Kahovka Barajı’ndan sonra Ukrayna’nın başına artık de nükleer bela açmak istiyor. Santralın kritik noktalarına, kısmi radyasyon çıkışına yol açacak uzaktan kumanda patlayıcı döşedikleri bilgisine sahibiz. Dünya topluluğunu, Rusya’nın nükleer facia yaratma kararlılığında olduğunun altını çizerek gerekli önlemleri almaya davet ediyoruz” tabirlerini kullandı. Volodimir Zelenski’nin düzenlediği nükleer santral toplantısına Ukrayna Hava Kuvvetleri Kumandanı Nikolay Oleşçuk, İçişleri Bakanı İgor Klimenko ve Energoatom yöneticisi Petro Kotin katıldı.
Ukrayna Savunma Bakan Yardımcısı Anna Malyar da ayrıyeten yaptığı açıklamada, “Rusya, Zaparojye Nükleer Santralı etrafında tansiyonu tırmandırarak Ukrayna ordusunun cephedeki muvaffakiyetini örtbas etmek istiyor. Cephedeki gelişmeleri lehine çevirmek için nükleer santralı kullanmak gerekirse bunu yapacaklarından eminiz” diye konuştu.
RUSYA, KİEV’İ SUÇLADI
Ukrayna’nın suçlamalarını reddeden Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, “Nükleer santral etrafında durum sahiden gergin ve huzursuz edici. Lakin bu tansiyonun kaynağı Rusya değil, Kiev rejiminin kendisidir. Ukrayna’nın sabotaj düzenleme ihtimali bize nazaran de yüksek düzeylerde. Kahovka Barajı’nı patlatan Kiev rejimi, nükleer santralı da hedeflerineulaşmak için rahatlıkla kullanabilir. Ukrayna bu adımı atarsa yalnızca kendisi için değil, Avrupa’nın yarısında nükleer kirlilik felaketine neden olur” dedi. Peskov’un bu açıklamasından birkaç saat evvel Zaporojye Nükleer Santralı’nı denetiminde tutan “Rosenergoatom” şirketi uzmanı Renat Karçaa, Ukrayna ordusunun “Toçka-U” balistik füzeleri kullanarak santralın nükleer atık havuzlarını maksat alacağını söyledi.
RUS İKTİSADI ÇATLAK VERDİ
Ukrayna cephelerinde çatışmalar tüm şiddetiyle devam ederken, Rusya iktisadı savaşın 16’ncı ayında alarm vermeye başladı. Wagner isyanının da tesiriyle Rus bütçesi yılın birinci üç ayında yaklaşık 2.5 trilyon ruble (27 milyar dolar) açık verdi. Makûs ekonomik dataların yanı sıra Rusya borsası da kan kaybediyor. Günlük düşüş yüzde 2 düzeylerine ulaştı. Döviz piyasasında ise rubleye baskı var. Doların fiyatı 90 rubleyi geçerken, Euro 100 rubleyi zorluyor. Rus para ünitesinde böylesine süratli kıymet kaybı son olarak savaşın başladığı Şubat 2022’de gözlenmişti.
DURUM ALARM VERİCİ
Rusya ile Ukrayna ortasındaki nükleer santral atışması kızışırken durumu yerinde denetleyen Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Genel Müdürü Rafael Grossi oluşan durum karşısında çaresiz kaldığını itiraf etti. Santralı evvelki gün şahsen denetleyen Grossi, “Nükleer santralda güvenlik durumu sahiden önemli alarm veriyor. Problem patlayıcı yerleştirilmiş olması yahut füzelerle vurulması ihtimalinden fazla genel güvenlik kriterlerinin her geçen gün daha da berbatlaşması. Daima soğutulmaya gereksinim duyulan reaktörlere dıştan sağlanan elektrik gün çok kesiliyor. Jeneratörler de günün birinde iflas edecektir. Tüm tarafları Avrupa’nın göbeğinde bir facianın yaşanmaması için sorumlu davranmaya davet ediyorum” ihtarında bulundu.