Tütün üreticisi 80 liraya mal ettiği tütüne alıcı şirketlerin 55 lira fiyat vermesine isyan ederek Denizli’nin Kale ilçesinde miting düzenledi.
Yaklaşık 5 bin üreticinin katıldığı mitingde, tütünün kilo maliyetinin 80 lirayı bulduğunu hatırlatan çiftçiler en az 100 lira fiyat istediklerini açıkladı.
Üreticilere dayanak veren CHP Genel Lider Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca, “Bundan sonra fiyatı üreticiler belirleyecek” derken; CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu ise, “Üreticinin kasketi 20 yıldır yerde sürünüyor” dedi.
İYİ Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk ise tütün eserlerindeki vergilere dikkat çekti; “Devlet üç tel sigaranın vergisini almasın üreticiye dayanak olarak versin” diye konuştu.
4 VİLAYETTEN ÜRETİCİLER DENİZLİ’DE HÜKÜMETE SESLENDİ
Mayıs ayında boş kontrata imza atmak zorunda bırakılan tütün üreticileri alım öncesi verilen 55 liralık kilo fiyatına isyan etti.
Denizli, Muğla, Manisa, Aydın ve Uşak’tan gelen çiftçiler Denizli’nin Kale ilçesinde büyük bir miting gerçekleştirerek hükümete seslendi.
‘100 LİRANIN ALTINDA TESLİM ETMEYECEĞİZ’
Kalabalığa konuşan Kaleli üretici Muttalip İbileme, eserlerini 100 liranın altında fiyatla teslim etmeyeceklerini belirtti.
İbileme, “Bizler yaz günü güneşin altında kavrulurken, milyon dolarlık yatlarına binip ülke ülke gezenlerin gönderdikleri temsilciler burada bizlerin yanında güneş gözlüklerini dahi çıkarmadı” dedi.
“Artık hareket vaktidir. Yarın tütünü teslim vakti geldiğinde fiyatını soracağız” diyen İbileme, “Hala birebir fiyatta direnirlerse 100 liranın altında teslim etmeyeceğiz. Para onlarınsa tütün bizimdir, vermeceğiz. Kavruk yüzlü insanların şimdiye kadar ses çıkarmadığına bakmasınlar. Bizim boynumuz kesmeye gelir lakin kesmeye gelmez” diye konuştu.
Bir öbür üretici 100 liranın altında hiçbir fiyatı kabul etmeyeceklerini belirtirken, bir bayan üretici ise “Bir kilo tütünden onlar bin 925 lira kazanırken biz 55 lira kazanıyoruz. 100 liranın altında kimse fiyat vermesin” diye konuştu.
‘TÜTÜNLERİNİZİ TESLİM ETMEYİN’
CHP Genel Lider Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca üreticileri şirketlere mahkum etmeyeceklerini belirtti.
“Mazot, gübre, ilaç, yevmiye, dönüm başı ödenen kiralar en az üç katına çıkmış fakat tütüncünün ekmeğine bir kat artırımı bile çok görmüşler” diyen Karaca, “Tütünlerinizi Mayıs sonuna kadar katiyetle teslim etmeyin” dedi.
“Haziranda en az 100 liradan tütünlerinizi 6’lı masanın iktidarı alacak” diyen Karaca, şöyle devam etti:
“Yetmeyecek tütününü fiyatını kim belirliyor. Şirket…
Bunu yanık yüzlü tütün kokulu eli karton karası siz üreticiler bu fiyatı belirleyecek. Sizleri hiçbir biçimde bir şirketin iki dudağının ortasına mahkûm etmeyeceğiz.
Aynı vakitte sizin maliyetlerinizin de düşmesi lazım. Öncelikle mazotunuzdaki ÖTV, KDV kaldırılacak. Yatlarda vergisiz mazot varsa tütün üreticisi de vergisiz mazot kullanacak.”
‘SAHA ŞİRKETLERE KALDI’
İYİ Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk yaptığı konuşmada; “Tekel 2008 de özelleştirildi. Saha şirketlere kaldı. O şirketlerden diğer tütününüzü alan olmayınca size de çok ucuz fiyata fiyat verdiler” dedi.
“Bugün sattığınız tütünün fiyatı ile sigaranın fiyatına bakın” diyen Öztürk, şöyle devam etti:
“Geçmişte Demirel devrinde bir kilo tütün bir karton uzun Samsun ediyordu. Bugün bir karton uzun samsun 320 lira hiç olmazsa yarısını verin. 160 lira olsun.
Bir pakette 20 tane sigara var. 20 tane sigaranın üç tanesi sizin, dağıtıcının ve bakkalın… Geri kalan 17 tanesi kimin? Yüzde 83 vergi alınıyor. 17 sigara telini vergi olarak alacağına üç adedine çiftçine dayanak olarak geri veremez misin?
Yeni reji sistemini şirketler devam ettiriyor. Onları bitirmek için Tekel’i yine kurmalıyız ki piyasada fiyat regülasyonu sağlanabilsin.”
‘KÖYLÜNÜN KASKETİ 20 YILDIR YERDE’
CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakıroğlu ise, üreticinin artık açıklanan fiyatlara sevinemediğinin altını çizerek şu sözleri kullandı:
* Uşakta bir çoban ateşi yakıldı. Bugün bu ateşin etrafında daha büyük kalabalıklar toplanmaya başladı. Bugün TBMM’nin temelinden tabanına tütün üreticilerinin alın teri vardır.
* 2006’da bu ülkenin üreticileri 497 milyon dolarlık tütünü yurt dışına satıyordu. Yarısı kadar 240 milyon dolarlık da tütün alıyordu. Sene 2020, 279 milyon dolarlık ihracatımız var yarıya düşmüş… 563 milyon dolarlık ithalat var. İki katına çıkmış. Geçmişte aldığımızın iki katını yurt dışına satıyormuşuz artık lakin iki katını yurt dışından alıyoruz.
* Akhisar’da tütün üreticilerine kız vermiyorlar. Geçmişte bir yıllık tütün parasıyla düğünler dernekler cemiyetler kurulurdu. Gelinen durum bu… Nasıl bu hale geldik, bunu sorgulayalım.
ÖNCE KOTA GETİRİLDİ, ‘ÜRETEMEZSİN’ DEDİLER
* Evvel kota getirildi. Üretemezsin dediler. Daha sonra yurt dışından gelen esere fon vardı onu sıfırladılar. Türkiye’deki üreticiler açken yurt dışındakiler desteklendi. Sonra Monopol özelleştirildi. Sonra dediler ki kontratlı üretim yapacaksınız… Sizi mukavele yapmaya zorladılar.
* O mukaveleleri okuyamazsın aslında minnacık yazılar var. Onlarca unsur var. Okuduğun vakit zati üretimi bırakırsın. Buradaki bütün unsurlar ihracatçının lehine. Üreticinin lehinize unsur yok. Çıkarına unsur yok. Burada eserinizi kaç paraya satacağınızı da yazmıyorlar.
* Hani Mısır Piramitleri var ya, o piramitleri köleler yapmış. Lakin bir köle sabah kalktığı vakit ne yiyeceğini öğlen ne yiyeceğini aksam istihkakının ne olduğunu biliyordu. 2 bin sene önce… Türkiye’de tütün üreticileri ürettiği malın ne kadar edeceğini bilmiyor. Bu nizamın ismi kölelik nizamıdır.
* Kasket köylünün ve çiftçinin sembolüdür. 10 binlerce kasketli Akhisar’ın sokaklarını doldurur tütün fiyatının açıklanmasını beklerdi. Yeterli makus fiyatı bilirlerdi. Baş fiyat bir büyük rakı fiyatı olurdu. Şayet fiyatlar yeterliyse on binlerce kasket havaya atılırdı. Şayet berbatsa kasketler yere çalınırdı. Arkadaşlar köylünün kasketi 20 yıldır yerde. Yerden kalkmıyor.