CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Türkiye Personel Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) Genel Başkanı Ergün Atalay’ı ziyaret etti. Özel, yaptığı açıklamada 28 Aralık Cumartesi günü Ankara’da yapılacak mitinge davet yaptı. Özel, “Hepimize geçmiş olsun bu bir felaket. Fakat yılgınlığa düşmeyeceğiz ve uğraş edeceğiz. Yapılacak birinci seçimde de iktidardan düşecekler” dedi.
Özel şunları söyledi:
ERDOĞAN’IN AÇIK BİR SEÇİM TAAHHÜDÜYDÜ: Ziyaretimizin nedeni son derece tatsız bir husus. Yaklaşık 3 aydır minimum fiyatın belirlenme hali ve 2025 yılı için minimum fiyatın ne kadar olacağı tartışma konusu. Hiç kuşku yok ki hatırlamamız gereken konu, 2023 yılında 14 ve 28 Mayıs tarihlerinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin iki cinsinde da Sayın Erdoğan, yüksek enflasyonlu bir periyotta olduklarını, enflasyonun tek haneli olduğu yıllarda minimum fiyatı gerekirse 3 ayda bir güncellemek gerektiğini söylüyordu. Bu kendisinin açık bir seçim taahhüdüydü. ‘Yılda bir kere değil en az iki kere lakin enflasyon bu kadar yüksekse dört kere güncelleme yapmak da düşünülebilir’ diyordu. Seçim geldi geçti ve 2024 yılında minimum fiyat 17 bin 2 lira olarak belirlendi ve bir yıl boyunca artırım almadı.
GELİR DAĞILIMI BOZUK ÜLKELERDE KLASİK YAKLAŞIM SONUÇ VERMEZ: Bunu bilhassa şunun için hatırlatmak istiyorum, minimum fiyata yapılacak artırım konuşulurken iktidara müzahir birtakım muharrir, çizer, kalemler ya da televizyon yorumcuları, ‘asgari fiyata artırım yapıldığında bu enflasyonu artırır, taban fiyata enflasyon kadar değil enflasyonun altında artırım yapalım’ diye bir tartışma açtılar. Bir defa bütün dünyada kabul edilen bir gerçek var. Gelir dağılımı bozuk ülkelerde ki Türkiye gelir dağılımının en bozuk olduğu ülkelerin başında geliyor, klasik anti enflasyonist yaklaşımlar sonuç vermez.
ASGARİ FİYATI YA KİRAYA VERECEK AÇ KALACAK YA KARNINI DOYURACAK SOKAKTA KALACAK: Siz Türkiye’de bu kadar gelir dağılımı bozukken, minimum fiyatı baskılarsanız bu enflasyonu düşürmez. Zira zati minimum fiyatlı harcamalarına kendi karar vermiyor ki siz onu baskıladığınızda tüketim azalsın. Minimum fiyatlı aldığı taban fiyatın değerli bir kısmını kiraya, geri kalanını zarurî harcamalara, besine, tahminen bir ölçü giysiye, çocuğunun kırtasiye masrafına harcamaya fırsat bulamadan minimum fiyat tükeniyor, gidiyor, yok oluyor. Hele hele kira varsa zati tek taban ücretlinin geçinmesi diye bir şey kelam konusu değil. Minimum fiyatı ya kiraya verecek aç kalacak ya karnını doyuracak sokakta kalacak. Bu türlü bir açmaz ile karşı karşıyayız.
ASGARİ FİYATLI TÜİK’İN PİNPON TOPUNU YEMİYOR: Şimdi bu durumda bir kuruş bile artırım yapılmayan minimum fiyata, periyotta enflasyon yüzde 50 gerçekleşti, TÜİK’in hesabına nazaran. Ayrıyeten ben TÜİK’in enflasyon hesabını taban fiyat konuşulurken hiç kabul etmiyorum. Zira minimum fiyatlı TÜİK’in pinpon topunu yemiyor, çocuğu kalem istediğinde efendim bakır çubuk vermiyor ona. TÜİK, enflasyonu bunlarla hesaplarken taban ücretlinin enflasyonu, konut kirası, mecburî besin harcamaları, elektrik, su, haberleşme sarfiyatları. Bunun dışında aslında taban fiyatlı neye para harcayacak da orada TÜİK enflasyonuna yaklaşacak? Minimum ücretlinin enflasyonu geçen sene yüzde 80.
ASGARİ FİYAT BİR YILLIK KIDEMDEN SONRA SÜRATLE UZAKLAŞILMASI GEREKEN BİR FİYAT: Asgari fiyat sorununda temel tartışmayı şuradan görmek lazım. Taban fiyat, örneğin Almanya’da 100 personelden 6’sı ile ilgili bir mevzu. Minimum fiyat kıdem bir yıl olana kadar alınan bir yıllık kıdemden sonra süratle uzaklaşılan bir fiyat. Halbuki Türkiye’de ücretlilerin yüzde 56’sı taban fiyat alıyor. Ücretlilerin yüzde 85’i minimum fiyat artışından direkt etkileniyor. Zira minimum fiyatın üzerinde, biraz üzerinde ya da bir ölçü üzerinde alıyor. Minimum fiyattaki artış oranına nazaran o da artırım görüyor. O denli olunca 10 emekçiden neredeyse 9’unu etkileyen bir süreçteyiz.
TÜRK-İŞ’İN BU EMRİVAKİYE ALET OLMAMASINI SON DERECE KIYMETLİ BULUYORUM: 50 yıldır Türkiye’deki personel sendikalarında en çok işçinin örgütlendiği sendika olduğu için, 50 yıldır yürürlükte olan bir kanun gereği TÜRK-İŞ minimum fiyat kurulunda temsil ediliyor. Aslında TÜRK-İŞ sendikalı personellerin tertibi. Bu yüzden de sendika varsa zati minimum fiyat olmaz. Lakin TÜRK-İŞ’in sırtındaki yük Türkiye’deki milyonların beklentisine uygun bir taban fiyatın tespiti noktasında davranmak. Süreci yakından takip ettik. Birkaç defa kelamlı, dün da toplumsal medya paylaşımı ile durumu yorumladığım noktada, TÜRK-İŞ’in bu devir biz, “Asgari fiyat talebimiz 30, bunun altında yokuz” demiştik, TÜRK-İŞ’in de personellerle birlikte yapmış olduğu beklenti çalışmalarının sonucunda ilan ettiği taban fiyat beklentisini bizim talebimize, alışılmış bu talep de kâfi değil, lakin bizim talebimize yakın bir noktada gerçekleşmiş olması kıymetlidir. Dün apar topar, perşembe, cuma günü yapılacak bir toplantıya TÜRK-İŞ davet edildi. Ona katılmamaları, bu emrivakiye alet olmamalarını da son derece kıymetli bulduğumu açıkça söz etmek isterim.
100 MİLLETVEKİLİMİZ MİNİMUM FİYATLI NEREDEYSE ORADA: Asgari fiyata verilen 22 bin liraya gelecek yüzde 30’luk artırımın bir sefalet fiyatı olduğunu, bir dayatma olduğunu ve bunu reddettiğimizi açıkça tabir etmek isterim. Haberi duyduğumuzda birinci reaksiyonumuzu kamuoyu ile paylaşmıştık. Akabinde bugün sabah, saat 10.30’da olağanüstü Merkez Yönetim Kurulu toplantısı yaptık. Orada aldığımız bir dizi kararla personel sendikalarını TÜRK-İŞ’ten başlayarak ziyaret etmeyi, kanılarımızı onlarla paylaşmayı uygun gördük. Milletvekillerimizi saat 14.00’te Meclis Genel Kurulu’na sokmayarak onları parti genel merkezinde toplayarak “Bu minimum fiyatta biz Meclis’te yokuz” dedik. Yaptığımız görüşmede de milletvekillerimiz, şu anda 100 milletvekilimiz Ankara’da yöneticilerimizle birlikte minimum fiyatlı neredeyse orada. Ben de az evvel buraya gelirken bir yarım saat evvel pazaryerine uğrayarak, orada taban ücretliyle, memur emeklisiyle, BAĞ-KUR emeklisiyle, emekçi emeklisiyle konuştum. Halinden şad olan bir kişi yok. “Asgari fiyat 22 bin lira oldu, yeterli oldu” diyen bir kişi yok. Bu sefalet fiyatını daima birlikte reddetmek durumundayız.
ASGARİ FİYAT BUGÜNE KADAR 7 BİN LİRA ERİDİ: 17 bin 2 liralık fiyat verildiği gün 17 bin 2 liraydı. Bugün, o günün alım gücüyle o fiyat 10 bin liranın altına geriledi. Yani 7 bin lira aşındı, enflasyon karşısında. Beyefendiler dün akşam 5 bin lira artış yapıyorlar o minimum fiyata. Yahu 7 bin lira geri gelmiş. Sen bir defa o 7 bin lirayı telafi edeceksin, onun üstüne de gelecek yılki hayat pahalılığını düşünerek, bir artırma yapacaksın. Bıraktık refah hissesini filan yani şu anda. Yani geçen yılki 17 bin lirayı adeta, fiilen 15 bin liraya düşürdüler, o günün parasıyla.
ERDOĞAN’IN SEVDİĞİ SİMİT HESABINA NAZARAN 230 SİMİT KAYIP: Artık biz kolay bir çalışma yaptığımızda, geçmiş periyotlarla ilgili şu sayılar vardı: 2002 yılında minimum fiyat 7 çeyrek altın alıyordu. Ocak 2024’te 17 bin lira, 5 çeyrek altın alıyordu. 3 bin 327 liraydı çeyrek altın. Bugün verdikleri 22 bin lira bugünkü fiyatla 4,5 çeyrek altın alıyor. Yani daha ocak gelmedi, çeyrek altın üzerinden geçen sene verdikleri minimum fiyat 5’ken, 4,5’a gerilemiş. Ne var ortada, 2 bin 500 lira kayıp var. Aslında tıpkı şeyi biz, “17 bin, 10 bine geriledi, 5 bin artırırsan 2 bin lira kayıp var” diyorduk. Dana kıyma geçen sene minimum fiyat 1 Ocak’ta 57 kilo dana kıyma almış. Bu verdikleri para ile bugün 37 kilo alıyor. 1 Ocak’ta kaç kilo alacak? Göreceğiz. 37’nin de altında olacak. Dana kıyma hesabında geçen seneye nazaran 20 kilo daha az dana kıyma teklif ediyorlar. Tayyip Bey’in en sevdiği hesap simit hesabı. Geçen sene 1700 simit alıyordu, 17 bin liralık minimum fiyat. 10 liraydı simit, hesap ortada. Şu anda simit 15 lira. 1470 simit alıyor. Yani burada 230 simit daha düşük minimum fiyat veriyorsun. Ondan sonra Tayyip Bey çıkmış, “Efendim, biz minimum ücretliyi enflasyona ezdirmedik hiçbir zaman”. Vallahi “Hiçbir vakit ezdirmedik” diyorsan hiçbir vakit bu kadar büyük göz nazaran göre palavra duymadım. İşte bu sene bariz ezdirdin. Kıyma üzerinden 20 kilo kıyma kayıp. Simit üzerinden 230 tane simit kayıp. Çeyrek altın üzerinden daha ocak gelmeden yarım çeyrek altın kayıp.
TANDOĞAN MİTİNGİNE DAVET: Buradan sonra artık bizim bu soruna asla ve asla tahammüllü yaklaşmamız mümkün değil. Biz cumartesi günü Ankara’daki 66 sivil toplum örgütünün davetiyle yapılacak olan Tandoğan’daki mitingde varız. 30 bin liranın altındaki taban fiyatta yokuz. Cumartesi günü Tandoğan’da varız. O mitinge CHP olarak tüm minimum ücretlileri ve tüm emeklileri çağırıyoruz. Olağan bu bahisle ilgili tüm emek örgütlerinin kendi değerlendirmeleri olacaktır. Biz orada lakin tüm işçilerle birlikte olmayı ve bir sivil inisiyatifin çağrısıyla yani bir parti olmadan, oraya tüm siyasi partilerden, tüm sendikalardan, tüm görüşlerden beşerler gelebilir. Zira orada bir sivil inisiyatif var. Ve minimum ücretlinin, emeklinin ve geçim problemi çeken herkesin sıkıntılarının konuşulacağı bir süreç.
İKTİDARI SEÇİME ZORLAMAYA DEVAM EDECEĞİZ: Biz MYK toplantımızda aldığımız karar yeterince bundan sonra alandayız. Aslında 2014 yılını da mayıs ayından itibaren 12’si tematik, 14 mitingle geçirmiştik. Bundan sonra da 2025 yılında diyoruz ki, bu taban fiyatla geçim olmaz. Geçim olmazsa seçim olur. Bu emekli maaşıyla geçim olmaz. Geçim yoksa seçim var. Bunun için geçen sene 46 vilayette, toplam 198 ziyaret yapmış ve toplamda 119 miting gerçekleştirmiştim. Bunları artırarak devam ettireceğiz. Adımımızı atmadığımız vilayet, ilçe bırakmayacağız ve bugünkü Türkiye’deki insanların geçim zahmetini ve bir seçim talebini yükseltmeye, seçime zorlamaya devam edeceğiz. Gelecek periyotlarda Türkiye’de emekten yana, örgütlenmeden yana, fakirden yana, işçiden yana bir iktidarın kurulması için de uğraş edeceğiz.
EN MAKÛS SENDİKA SENDİKASIZ OLMAKTAN YETERLİDİR: Türkiye’deki tüm işçilere şunu söylüyorum: Sendikaların yeterlisi olur, berbatı olur fakat en berbat sendika sendikasız olmaktan güzeldir. Siz katıldıkça sendikalar güçlenirler. Ben tüm işçi kardeşlerimi ne olursa olsun kendi işyerlerinde, iş kollarında kendilerine yapılan sendikalı olma tekliflerine direkt dört elle sarılmaya ve bu bahiste birlik olmaya davet ediyorum. Zira şayet personeller sendikalıysa, çalışanların minimum fiyat üzere bir problemleri olmaz. Tüm personeller örgütlü olsa, bugün bunu yapmaya kimsenin cüreti olmaz. Yarın sendikalar, ‘Kardeşim siz bu türlü yapıyorsanız biz de size gücümüzü gösteririz’ dediğinde örgütlü personelin karşısında kimse duramaz. Ben önümüzdeki süreçte sendikaların üretimden gelen güçlerini, üretimi yapan, üretimin gerçek sahiplerine, işçilere hürmetsizlik edenlere en net biçimde göstereceklerini umut ediyorum. Bir defa daha herkese şunu söylüyorum, hepimize geçmiş olsun, bu bir felaket fakat bundan yılgınlığa kapılmayacağız, uğraş edeceğiz ve çabanın sonunda kıymetli kazanımlar elde edeceğiz. En değerli kazanım da bu emekçi düşmanı hükümetin artık süratle milletin gönlünden ve gözünden düşmüş olmasıdır. Yapılacak birinci seçimde de iktidardan düşeceklerdir.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, daha sonra Hak Personel Sendikaları Konfederasyonu’nu (HAK-İŞ) ziyaret etti ve genel lider Mahmut Arslan’la görüştü. Basın toplantısında konuşan Özel şunları söyledi:
SENDİKASIZ OLUNMADIĞI TAKDİRDE BİR BAŞINASINIZ: Bugünün gündemi işçiler açısından yakıcı bir gündem. O mevzuyu Sayın Genel Başkan ve idare heyeti üyeleriyle görüştük. Öncelikle şunu tabir etmek isterim, daha evvel söyledim tekrarda da çok yarar görüyorum, sendikasız olunmadığı takdirde bir başına, savunmasız ve gelecekten umutsuzsunuz. Sendikanın ismi ne olursa olsun örgütlenme, örgütsüz olmaktan çok çok daha güzeldir. Tüm emekçilere, sendikalı olma noktasında uzatılan el, yanlarına gelen işçi kardeşlerine kelam vermelerini ve kesinlikle sendikalı olmalarını öneriyorum.
ASGARİ FİYAT, TÜRKİYE’DE EN BÜYÜK TOPLU İŞ KONTRATI: HAK-İŞ de çok esaslı bir konfederasyon. Çok farklı iş kollarında toplu mukaveleleri olan ve kendinde örgütlü işçilerin haklarını savunan bir konfederasyon. Türkiye’de enteresan bir durum var. Aslında taban fiyat sendikaların konusu değil zira sendika varsa minimum fiyat olmaz, onun üstünde mukaveleler bağıtlanır. Maalesef Türkiye’de minimum fiyat olmuş temel fiyat. Minimum fiyat, Türkiye’de yapılan en büyük toplu iş mukavelesi. Bu noktada örgütsüz toplumun gözü, kulağı, umudu sendikaların hangi tavrı alacağına bakıyor. Taban fiyat tartışmalarında HAK-İŞ’in ortaya koyduğu tavra, açıklamalarına teşekkür ediyorum.
ASGARİ FİYAT BİR CANAVARA DÖNÜŞTÜ: Bu taban fiyat tartışmaları hem tüm konfederasyonlar açısından hem de toplumsal muhalefet açısından beklentinin hakikat yönetildiği, problemin hakikat anlatılmaya çalışıldığı bir tabanda ve ortak müşterekler içinde bulunduğumuz bir tabanda tartışıldı. Çok daha güzel bir taban fiyat beklenirken, dün ivedilikle 22 bin liranın biraz üzerinde bir fiyat umutları kırdı. Taban fiyat bir yıl kıdemden sonra süratle uzaklaşılması gereken bir ücretken, Türkiye’de herkesi yutan, herkesi kendi içine alan bir canavara dönüşmüş durumda. Dün ilan edilen sayının bugün bu kadar büyük bir infial oluşturması boşuna değil.
HERKES ‘HÜKÜMET BİZLERİ GÖZDEN ÇIKARDI’ DİYOR: Devletin belirlediği enflasyon oranı yüzde 48. Onu verdiğinde geçen sene 1 Ocak’a dönüyorsun, yıpranmaya devam ediyor. Taban ücretlinin enflasyonu yüzde 78. Onu vermediğinde minimum ücretlinin alımı gücü düşmüş oluyor. Herkes bu hükümet bizleri gözden çıkardı diyor. 17 bin 2 lira taban fiyat, bugün verildiği güne nazaran 10 bin liranın altında satın alma gücüne sahip. Bunu herkes hesaplayabiliyor. 5 bin lira artırım yapmak o günün parasıyla 2 bin lira daha eksiltmek. Artırım beklerken geriye düşen bir süreç var.
VAR GÜCÜMÜZLE ALANDA OLACAĞIZ: Cumartesi günü 64 sivil toplum örgütü minimum fiyatı, düşük emekli maaşlarını, geçim badiresini protesto etmek için bir davet yaptı, tüm işçileri ve CHP’lileri Tandoğan’daki mitinge davet ediyorum. Madem bu minimum fiyatla geçim olmaz seçim olması lazım. Bunun için de biz 46 vilayetimize 199 ziyarette bulunmuş, 119 sefer miting yapmış birisi olarak bu yılı bir çaba ve seçim yılı olarak kıymetlendiriyoruz. Var gücümüzle alanda olacağız.
ANNELERİN GÖZYAŞIYLA, PERSONELLERİN ALIN TERİNİN RENGİ OLMAZ: Hem durum hakkında ne düşündüklerini, hem de bundan sonraki süreçle ilgili niyetlerini almak üzere ziyaret ettik. Çok da verimli bir görüşme oldu Sayın Başkan’la. Bundan sonraki süreçte de doğrularda birleşeceğiz. Sonuçta biraz evvel üst çıkarken merdivende mükemmel bir fotoğraf vardı. İki pencereden pencereye, sanıyorum Filistin’de çekilmiş bir fotoğraf, iki bayan bir ekmeği paylaşıyorlar. Bizim uğraşımız ekmek gayreti. Biz bu işin siyaset tarafındayız, Sayın Başkan sendika tarafında. Annelerin gözyaşıyla, emekçilerin alın terinin rengi olmaz. Bunun pahasını çok güzel bilmek lazım. Bunun için de daima birlikte doğrularda birleşmeye devam edeceğiz.
(HABER MERKEZİ)