Son aylarda güç arz güvenliği ile ilgili tartışmalar her gün haber bültenlerinde yer almakta. Başta Avrupa olmak üzere doğal gaz ve petrol kaynağından mahrum ülkeler, Ukrayna – Rusya savaşı sonrası Rusya’ya uygulanan ambargo ve Rusya’nın gaz akışını durdurmasıyla sıkıntı günlerden geçiyor.
Böylesine bir ortamda doğu ile batıyı birbirine bağlayan üzerinden boru sınırlarının geçtiği Türkiye neler yapmakta?
– Doğal gazda biten mevcut kontratlar yenilenirken, yeni LNG mutabakatları yapıldı.
– Sonrasında Tuz Gölü ve Silivri yer altı doğal gaz depoları yüzde 100 doluğa ulaştırıldı.
– Türkiye’nin 2002’de 92 milyon metreküp olan günlük doğal gaz giriş kapasitesi 362 milyon metreküpe çıktı.
– Ağır güç diplomasisi yürüttü : Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez öncülüğünde son aylarda güç alanında memleketler arası görüşmelere tartı verildi.
* Daha evvel hiç gaz alışverişinin yapılmadığı: Umman. Maksat doğal gaz, yenilenebilir güçte kazan kazan anlayışla iş birliği
* Ortadoğu’daki stratejik ortaklardan: Katar. Gelecekte daha fazla güç ortaklığı
* G20 Güç Bakanları Toplantısı ve ikili görüşmeler: Endonezya. Milletlerarası bildirilerin direkt muhattaplarına iletilmesi
* Uzak Asya’daki güç partneri: Malezya. Ortaklaşa gaz ve petrol arama imkanlarının kıymetlendirilmesi. Üçüncü ülkelere ortak çalışma potansiyelinin değerlendirilmesi
* Avrupa’da en fazla güç tüketen ülkelerden: Almanya. Yenilenebilir güçte fikir alışverişi. Geleceğin gücü hidrojenle ilgili teknoloji transferleri ve vizyon paylaşımı. Milletlerarası yenilenebilir güç şirketleriyle Türkiye’ye yatırım imkanlarıyla ilgili ikili görüşmeler
Son olarak da yalnızca Türkiye ve Azerbaycan’ın değil Avrupa ve Türk coğrafyasının yakından takip ettiği Türkiye – Azerbaycan II. Güç Forumu (5-6 Ekim / İstanbul)
– Ağır iştirakle bir forum gerçekleşti
– İki ülkenin hem kamu hem de özel bölümünden üst seviye temsilciler bir ortaya geldi
– Çalışma kümeleri hidrokarbon, petrokimya, yenilenebilir güç, elektrik iletimi, madencilik üzere bir çok alanda görüş alışverişinde bulundu
– Forum sonunda iş birliğini geliştirmek için protokol imzalandı
Forumdan Bakan Dönmez’in bildirilerinin başlıkları:
– “Türkiye ve Azerbaycan olarak Bakü Tiflis Erzurum, Bakü Tiflis Ceyhan, TANAP üzere büyük altyapı projeleri ile bölgemizin ve Avrupa’nın güç arz güvenliğine kıymetli katkılar sunduk”
– “2022’de dünyada yaşanan gelişmelerin beraberinde getirdiği global kriz ortamına karşın iki ülke olarak sergilediğimiz tavır ile güç arz güvenliği noktasında üzerimize düşen sorumluluğu eksiksiz olarak yerine getirdik”
– “Hidrokarbon alanında hayata geçirdiğimiz başarılı iş birliğinin yenilenebilir güç alanına da taşınmasıyla birlikte çok daha yol ilerleyebileceğimize eminim”
– “Türk devletlerinin güç alt yapılarında entegrasyonu için iş birliğine açığız”
– “Yakın vakitte, güç kesimimizdeki iş birliğini daha da ileriye taşıyacak hükümetler ortası mutabakata imza atmayı planlıyoruz”
– “BOTAŞ ve SOCAR’ın kurduğu ortak şirketin faaliyetlerine başlaması ile bağlantılarımızı daha da ileriye taşımak için değerli bir adım atmış olacağız”
TANAP’IN KAPASİTESİ 2 KATINA ÇIKACAK
– “TANAP’ın kapasitesini kısa müddet içinde iki katına çıkarmış olacağız. Elbet bu kapasite artışından Türkiye de istifade edecek, tıpkı vakitte Avrupa’nın güç arz güvenliğine katkı sağlayacak”
– TANAP Sisteminin birinci tasarım çalışmaları esnasında azami 31 bcm/yıla kadar artışlar öngörülmüştür.
Önümüzdeki periyotta planlanan ek yatırımlarla evvel 24 bcm’e (Faz-2) ve sonrasında 32 bcm’e (Faz-3), çıkarılması hedeflenmektedir.
TANAP Sisteminin Genişletmesine dair Kavramsal Dizaynına ait sürece başlanmıştır. Evvel ayrıntı mühendislik çalışmaları yapılacak, ardından üretim basamağına geçilecektir.